بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - قدس آنلاین / یک اردک آرام روی سطح آب تصور کنید؛ همه چیز کامل و بی‌دغدغه به نظر می‌رسد، انگار آب او را در آغوش گرفته و هیچ نیرویی برای حرکت لازم نیست.اما اگر به زیر سطح آب نگاه کنید، می‌بینید که پاهای کوچک اردک با بی‌وقفه‌ترین تلاش در حال حرکت است تا او را روی آب نگه دارد.
 یک اردک آرام روی سطح آب تصور کنید؛ همه چیز کامل و بی‌دغدغه به نظر می‌رسد، انگار آب او را در آغوش گرفته و هیچ نیرویی برای حرکت لازم نیست.اما اگر به زیر سطح آب نگاه کنید، می‌بینید که پاهای کوچک اردک با بی‌وقفه‌ترین تلاش در حال حرکت است تا او را روی آب نگه دارد.
این تضاد میان ظاهر و باطن، نمادی است از زندگی بسیاری از افراد. این افراد ممکن است از سوی دیگران تحسین شوند؛ «چقدر آرام هستی!»، «چقدر خوب همه‌چیز را کنترل می‌کنی!» اما هیچ‌کس نمی‌بیند که برای این تصویر چه بهایی پرداخته می‌شود. این سندرم به ما یادآوری می‌کند که ظاهر همیشه همه‌چیز را نشان نمی‌دهد و پشت هر لبخند آرام، شاید داستانی از مبارزه و تلاش پنهان باشد.
از خودشناسی تا ابراز وجود مؤثر
راحله روحی، روانشناس درخصوص مفهوم سندرم «اردک شناور» اینگونه به خبرنگار ما می‌گوید: این سندروم نمایانگر وضعیتی است که در آن افراد تضادی آشکار میان درون و بیرون خود تجربه می‌کنند. این افراد ظاهری آرام، مطمئن و حتی بی‌نقص از خود نشان می‌دهند، اما در درون با احساساتی شکننده، اضطراب و آسیب‌پذیری مواجه‌اند. همان‌طور که یک اردک روی سطح آب به نظر آرام می‌آید، اما پاهایش زیر آب به‌شدت در حال حرکت است، این افراد نیز تلاش زیادی برای مدیریت احساسات و حفظ تصویری قوی و مطمئن از خود دارند، در حالی که در باطن ممکن است به‌شدت تحت فشار باشند. این سندرم اغلب به دلیل فشارهای اجتماعی یا ترس از قضاوت دیگران تشدید می‌شود.
او ادامه می‌دهد: عوامل ایجادکننده سندرم «اردک شناور» می‌توانند ریشه در فشارهای اجتماعی، فرهنگی و خانوادگی داشته باشند. انتظارات بالای جامعه از افراد برای داشتن عملکرد بی‌نقص در نقش‌های مختلف مانند نقش‌های شغلی، والدینی یا اجتماعی، یکی از دلایل اصلی این سندرم است. به‌ویژه در خانواده‌های تک‌والدی، فشار برای برآورده کردن نیازهای عاطفی، مالی و تربیتی به‌صورت همزمان می‌تواند افراد را به سمت پنهان کردن احساسات واقعی و نمایش چهره‌ای آرام و قوی سوق دهد. همچنین این سندرم در افرادی شایع‌تر است که باورهای رایج و تحمیل‌شده از سوی جامعه را بدون پرسش یا بازنگری می‌پذیرند. آن‌ها ممکن است احساس کنند برای پذیرفته شدن یا قضاوت نشدن باید به انتظارات اجتماعی عمل کنند، حتی اگر این انتظارات با احساسات و خواسته‌های درونی‌شان در تضاد باشد.
روحی می‌افزاید: علاوه بر این، تربیت سختگیرانه و محیط‌های خانوادگی یا اجتماعی که در آن ابراز هیجانات منفی مانند ناراحتی، خشم یا ضعف سرکوب شده است، می‌تواند این الگو را تقویت کند. چنین افرادی یاد می‌گیرند که احساسات آسیب‌پذیر خود را سرکوب کنند و در عوض تصویری بی‌عیب و آرام از خود ارائه دهند. این روند به مرور زمان می‌تواند به شکاف عمیق‌تری بین دنیای درونی و بیرونی آن‌ها منجر شود و فشارهای روانی بیشتری را ایجاد کند.
این سندرم همه‌گیر است
این روانشناس با بیان اینکه سندرم «اردک شناور» به گروه یا طیف خاصی از افراد اختصاص ندارد، بلکه بیشتر به‌عنوان یک الگوی رفتاری نهادینه‌شده شناخته می‌شود که ریشه در تربیت و تجربیات فرد دارد، عنوان می‌کند: این الگو می‌تواند در هر فرد، صرف‌نظر از جنسیت، سن یا موقعیت اجتماعی بروز پیدا کند. در واقع این رفتار به‌عنوان پاسخی به فشارهای بیرونی و درونی شکل می‌گیرد و در نقش‌های مختلف زندگی فرد قابل مشاهده است. برای مثال فرد ممکن است به‌عنوان والد، همسر، کارمند یا حتی دوست این الگوی رفتاری را از خود نشان دهد. آنچه اهمیت دارد این است که این الگو نتیجه محیط‌های تربیتی و اجتماعی‌ است که بر سرکوب احساسات واقعی و ارائه تصویری بی‌نقص و آرام تأکید داشته‌اند.
به گفته روحی، انتظار می‌رود افرادی که دچار سندرم «اردک شناور» هستند، بیش از دیگران مستعد ابتلا به بیماری‌های روان‌تنی باشند. او تصریح می‌کند: این بیماری‌ها که ناشی از فشارهای روانی و اضطراب مداوم هستند، به شکل مشکلات جسمانی بروز می‌کنند، اما ریشه آن‌ها در روان فرد قرار دارد. اضطراب دائمی و تخلیه نشدن صحیح هیجانات منفی در این افراد می‌تواند به مشکلاتی مانند دردهای مزمن، اختلالات گوارشی، مشکلات قلبی‌عروقی و سایر علائم جسمانی منجر شود. همچنین این افراد به دلیل سرکوب مداوم احساسات و فشار برای حفظ ظاهر آرام و قوی، در معرض افسردگی پنهان و اختلالات اضطرابی قرار دارند. افسردگی پنهان معمولاً با علائمی نظیر احساس خستگی مداوم، بی‌حوصلگی، از دست دادن علاقه به فعالیت‌های روزمره و کاهش انرژی همراه است، اما ممکن است به دلیل ظاهر مثبت و آرام این افراد از سوی دیگران تشخیص داده نشود.
راهکارهای مقابله با سندروم اردک شناور
او اضطراب را نیز به‌عنوان یک عامل کلیدی در بروز بسیاری از اختلالات روانشناختی می‌داند و ابراز می‌کند: افرادی با سندرم اردک شناور به دلیل اضطراب پنهانی که دارند، ممکن است به مشکلاتی مانند وسواس فکری-عملی، اختلالات خواب یا حتی اختلالات خوردن دچار شوند. این موضوع نشان می‌دهد که مدیریت هیجانات و کاهش فشارهای درونی برای پیشگیری از این مشکلات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
روحی معتقد است: یادگیری مهارت‌هایی همچون ابراز وجود، تقویت روابط درون‌فردی و توانایی حل تعارض در روابط بین‌فردی از جمله اقداماتی است که می‌تواند ما را از گرفتار شدن در چنین وضعیتی محافظت کند. همچنین داشتن شناخت عمیق از خود، آگاهی از خواسته‌ها و اهداف شخصی و شفاف‌سازی مسیر رسیدن به این اهداف موجب می‌شود فرد بتواند زندگی‌ آگاهانه‌تر و با فشار روانی کمتر داشته باشد. با تقویت این مهارت‌ها، افراد قادر خواهند بود به جای پنهان کردن احساسات و تلاش برای تطابق با انتظارات بیرونی، یک زندگی‌ براساس ارزش‌ها و اولویت‌های واقعی خود ایجاد کنند.