اخبار محرمانه - خراسان /پدر و مادرها دوست دارند فرزندشان در تحصیلات، ورزش، رفتار و ... بین هم سن‌و‌سال‌هایش عملکرد چشمگیری داشته باشد؛ در روز جهانی کودک از آسیب‌های این رویکرد گفتیم
پاسخ مشاور:
همزمان با مدرن شدن جوامع و فاصله گرفتن از روش‌های سنتی، فرزندپروری هم از این قافله عقب نمانده و والدین در تلاش هستند که هم روش‌های تربیتی و هم روش‌های پرورشی فرزندان خود را مطابق روز پیش ببرند. کار تا جایی خوب پیش می‌رود که والدین فرزندپروری مستبدانه را قبیح می‌دانند و تنبیه بدنی را از سبد تربیتی خود حذف می‌کنند ولی از سوی دیگر گذاشتن وقت و انرژی بیشتر برای فرزندان در آن‌ها نوعی توقع بیش از حد را ایجاد می‌کند؛ به این شکل که من برای تو وقت بیشتری صرف می‌کنم، پول بیشتری خرج می‌کنم و ... بنابراین از تو هم انتظار کارهای فوق العاده‌ای دارم. غافل از این‌که روابط انسانی قوانین سخت این چنینی را بر نمی‌تابد و در آخر چیزی جز ناکامی والدین و سرکشی فرزندان باقی نمی‌ماند. 20 نوامبر روز جهانی کودک است و به همین بهانه، کمی بیشتر درباره این رویکرد و آسیب‌هایش گفتیم.
رقابت اشتباه بین خانواده‌ها
در گذشته بخش مهمی از وقت کودکان در خارج از منزل و با دوستان هم محله‌ای سپری می‌شد. تفریحی تقریبا امن و بدون خرج که هم وقت کودکان را به صورت بهینه پر می‌کرد و هم برای خانواده‌ها بار مالی نداشت اما امروزه با حذف تفریحات این چنینی به ناچار خانواده‌ها رو به کلاس‌های متفرقه می‌آورند تا ضمن مهارت‌یابی بچه‌ها، وقت‌های خالی‌شان هم به خوبی و با کیفیت بیشتری پر شود. ولی در دهه اخیر این امر تبدیل به نوعی رقابت میان خانواده‌ها شده و آن‌ها توقع دارند در تمام کلاس‌های ثبت نامی فرزندشان عملکردی چشمگیر داشته و زحمات آن‌ها را هدر ندهد. به این صورت که از کودک خود انتظار دارند در کلاس موسیقی خود به اندازه کلاس ورزشی یا چرتکه علاقه و استعداد نشان دهد یا با همان انرژی هم کلاس زبان و دروس مدرسه را پیش ببرد. داشتن چنین انتظاری از اساس محکوم به شکست است و علاوه بر دادن احساس بی‌کفایتی به فرزندان، رابطه والد فرزندی را هم دچار مشکل می‌کند. حال باید چه کار کرد؟
ایجاد فرصت تجربه‌های مختلف تا 6 سالگی
توصیه می‌شود تا شش سالگی کودک را در کلاس‌های تخصصی و آموزشی مستقیم ثبت نام نکنید. ترجیحا شرایطی را فراهم کنید که کودک فرصت تجربه‌های مختلف را به دست بیاورد. گردش در طبیعت، نقاشی آزاد، خمیر بازی، گل بازی و دیدن حیوانات بیش از هر کلاس دیگری به او فرصت آموختن می‌دهد.
بچه‌ها را با آموزش، بمباران نکنید
بعد از شش سالگی مطابق با علایق و استعداد فرزندتان به صورت تدریجی او را در کلاس‌های مد نظرش ثبت‌نام کنید. توجه داشته باشید با تعداد زیادی از کلاس‌ها بچه‌ها را بمباران نکنید. هنگامی که در یک کلاس جا افتاد و رفتن به این کلاس برای او تبدیل به یک عادت شد، می‌توانید کلاس بعدی را اضافه کنید. با این روش او خیلی تحت فشار قرار نمی‌گیرد. سطح انتظارات خود را کنترل کنید و از او توقع بهترین بودن را نداشته باشید. اعمال فشار زیاد از سمت والدین و تاکید بر تمرین بیشتر می‌تواند بچه‌ها را به سمت ترک کلاس آموزشی سوق دهد و برای هر دو طرف ناکامی بیشتری به ارمغان بیاورد.
توقعات‌تان را شفاف بگویید
قبل از شروع هر کلاس، درباره سودمندی آن کلاس و فایده‌ای که می‌تواند برای فرزندتان داشته باشد، صحبت کنید و او را متوجه اهمیت این کلاس کنید و برای اجتناب از ایجاد تنش در خانواده برای او روشن کنید که تا چه حد می‌توانید او را در حین تمرین‌ها همراهی کنید یا برای انجام تکالیف به او کمک کنید و تا چه اندازه از او توقع دارید که درباره کلاس‌هایش مستقل باشد و چه کارهایی را به تنهایی انجام دهد. با این کار در ادامه راه با خیال آسوده‌تری می‌توانید مسیر رشد فرزندتان را فراهم کنید.
نویسنده: دکتر ساحل گرامی | روان‌شناس کودک
![]()